VR w edukacji: zastosowanie wirtualnych doświadczeń w szkole

Wirtualna rzeczywistość, znana jako VR, to technologia, która w ostatnich latach coraz częściej wykorzystywana jest w wielu branżach. Mimo swoich początków głównie jako narzędzie służące rozrywce, wirtualna rzeczywistość staje się dzisiaj nieodłączną częścią świata medycyny czy przemysłu, a jednym z obszarów, w którym zdobywa ona coraz większe uznanie i znaczenie, jest edukacja. 

W poniższym artykule przyjrzymy się rosnącemu zastosowaniu wirtualnych doświadczeń w szkole, analizując, w jaki sposób VR rewolucjonizuje proces zarówno uczenia się jak i nauczania. Prześledzimy nie tylko teoretyczne aspekty wykorzystania VR w edukacji, ale także przedstawimy praktyczne przykłady i korzyści, jakie płyną z wprowadzenia tej technologii do sal lekcyjnych i uniwersyteckich.

Czym jest wirtualna rzeczywistość (VR) ?

Zanim szerzej omówimy zastosowanie VR w edukacji, zastanówmy się czym tak naprawdę jest wirtualna rzeczywistość i skąd bierze się jej rosnące znaczenie we współczesnym świecie edukacyjnym. 

Z definicji wirtualna rzeczywistość (VR) to zaawansowana technologia, która umożliwia użytkownikom doświadczanie i interakcję z komputerowo wygenerowanym trójwymiarowym środowiskiem, którym można stymulować w dowolny sposób. 

VR stwarza poczucie całkowitego zanurzenia, co z kolei sprawia, że użytkownik odbiera bodźce płynące z wirtualnego świata jako te rzeczywiste i może wchodzić w interakcję z wirtualnym otoczeniem za pomocą kontrolerów, ruchów ciała bądź innych urządzeń wejściowych. 

Aby doświadczyć wirtualnej rzeczywistości, użytkownicy muszą założyć specjalne urządzenia – najczęściej okulary, wyposażone w ekran oraz czujniki, śledzące ruch ich głowy i ciała. 

To właśnie to doświadczenie immersji sprawia, że wirtualna rzeczywistość coraz lepiej sprawdza się w branży edukacyjnej. W końcu nauka oparta na doświadczeniu, wykorzystująca metody aktywizujące pamięć jest jednym z najlepszych sposób na przyswojenie nowej wiedzy. Stąd też rosnące zainteresowanie technologią VR w edukacji. 

Jakie korzyści mogą płynąć z zastosowania VR w edukacji? 

Nie jest tajemnicą, że uczniowie i studenci preferują interaktywne formy nauki. Po pierwsze są one zdecydowanie ciekawsze i bardziej angażujące. Po drugie, żyjemy w kulturze obrazów, a coraz szybciej rozwijające się platformy social media sprawiają, że nasza umiejętność koncentracji maleje. Młodzi ludzie potrzebują więc coraz większej ilości bodźców, przez co tradycyjne metody nauczania nie tyle przestają być atrakcyjne, ile po prostu efektywne. 

Nie dziwi więc fakt, że uczniowie wolą uczyć się za pośrednictwem nowych mediów, takich jak filmy, interaktywne oprogramowania lub gry, w tym również  te dostępne w wirtualnej rzeczywistości.

Rynek mediów nieustannie się zmienia, zwłaszcza gdy pojawiają się nowe rodzaje technologii i stają się one bardziej dostępne.

 

Wirtualna rzeczywistość stawia więc nauczycieli i władze placówek edukacyjnych przed niespotykaną dotąd szansą na lepsze i skuteczniejsze przekazywanie wiedzy z różnych dziedzin edukacji – od fizyki po nauki o środowisku, od matematyki po historię, od sztuk pięknych po geografię.

Kto może skorzystać z aplikacji edukacyjnych VR? 

Zastosowanie VR w edukacji jest wszechstronne i praktycznie nieograniczone, co sprawia, że skorzystać z niej mogą wszyscy: od uczniów przez wykładowców po specjalistyczne instytucje. 

Aplikacje edukacyjne oparte na wirtualnej rzeczywistości mogą być przykładowo wykorzystywane w szkołach i na uczelniach jako narzędzie do wizualizacji trudnych koncepcji, przestrzennego zrozumienia materiału, odkrywania nowych miejsc czy eksperymentowania w bezpiecznym środowisku. Z kolei poprzez interaktywne lekcje i symulacje nauczyciele oraz wykładowcy zyskują możliwość lepszego przekazywania treści edukacyjnych.

VR umożliwia także dostęp do wirtualnych muzeów, wystaw i innych miejsc kultury, na czym skorzystać mogą instytucje muzealne, edukacyjne czy kulturalne.

Wirtualna rzeczywistość dostarcza również wspaniałe doświadczenia edukacyjne osobom z niepełnosprawnościami, pomagając im w lepszym zrozumieniu świata w sposób dostosowany do ich potrzeb.

Można więc śmiało stwierdzić, że aplikacje edukacyjne VR są narzędziem uniwersalnym, znajdującym swoje zastosowanie w każdej dziedzinie edukacji i dla każdego odbiorcy. 

Edukacja VR
– teoria nauczania Kolba

Uczenie się to proces, w którym wiedza powstaje poprzez transformację doświadczenia.

– David Kolb

Wniosek, do którego doszliśmy – jest taki, że sektor edukacji jest wyjątkowo zdolny do ujawnienia rzeczywistego potencjału rozwijających się technologii. Pewnie dlatego, że ta konkretna dziedzina wymaga złożonego zestawu walorów technicznych, które razem stanowią cenną pomoc dydaktyczną. Dziś wiemy, że wirtualna rzeczywistość – i media immersyjne w ogóle – zdają ten test śpiewająco.

Rzeczywistość wirtualna jest niezwykle wszechstronnym medium. Daje uczniom możliwość uczestniczenia nawet w zajęciach teoretycznych na głębszym poziomie i aktywnego uczestnictwa w wielorakich lekcjach. Chodzi o doświadczenie, które jest ostatecznym nośnikiem wiedzy, jak mógłby powiedzieć David A. Kolb, który jest cenionym amerykańskim badaczem i autorem tzw. Experiential Learning Model, czyli modelu nauczania związanego z rozwojem człowieka opartym na praktyce. Poniżej możesz zobaczyć prostą infografikę ilustrującą teorię Kolba.

źródło: humanly.pl

Idąc za wizją Kolba, postrzegamy nowoczesny system edukacji raczej jako pole do eksperymentów i nowych badań metodologicznych niż dla podtrzymania tradycyjnego szkolnictwa z jego biernym uczeniem się i minimalistyczną, ale chaotyczną strukturą zajęć. Dzięki wirtualnej rzeczywistości uczniowie mogą być zachęcani do udziału w wybranych scenariuszach zajęć i do podejmowania decyzji, które ostatecznie umożliwią im utrwalenie wiedzy.

To perspektywa pierwszoosobowa oferowana przez VR sprawia, że doświadczenia te są o wiele bardziej imponujące pod względem efektów.

Rzeczywistość wirtualna może również wnieść wartość, jaką jest współpraca do cyklu uczenia się, zbliżając uczniów do siebie w obliczu pojawiających się problemów. Nauczyciele mogą z łatwością przesyłać na ekran obraz punktu widzenia użytkowników VR, aby wyświetlić ich sesję dla całej grupy. W kontekście uczenia się opartego na współpracy ważne jest, aby uczestnicy byli w stanie prowadzić refleksyjny dialog w grupie, wspólnie robić notatki i formułować wnioski. Ma to również związek z refleksyjną obserwacją i konceptualizacją, do których odnosi się Kolb.

Konstruktywne
eksperymenty w VR

Kluczowym składnikiem modelu Kolba jest oczywiście część eksperymentalna, będąca de facto sprawdzianem skutecznego przyswajania wiedzy. Korzystając z aplikacji wirtualnej rzeczywistości podczas zajęć, nauczyciele mogą nie tylko stawiać proste wyzwania przedmiotowe, ale także rozwijać indywidualną wiedzę poprzez przeprowadzanie egzaminów w VR, które mogą służyć uczniom jako plac zabaw do rozwiązywania problemów metodą prób i błędów.

Jak widać, aplikacje VR mogą stanowić doskonałe uzupełnienie szerokiej gamy zajęć, tworząc nowe możliwości związane z teorią doświadczeniowego uczenia.

Korzystając z immersyjnych mediów, szkoły mogą programować doświadczenia według własnego uznania, aby dotrzeć do uczniów, którzy szukają angażujących i atrakcyjnych kursów.

Jak w praktyce działają edukacyjne aplikacje VR? 

Wiemy już, że edukacyjne aplikacje VR to innowacyjne narzędzia, które rewolucjonizują sposób, w jaki uczniowie zdobywają wiedzę oraz jak wiąże się to z teorią nauczania Kolba.

Jak jednak działają te aplikacje w praktyce?

Przede wszystkim, wiele osób myśli, że do skorzystania z rozwiązań VR dla edukacji potrzebna jest obszerna wiedza technologiczna.

Nic bardziej mylnego!

Przykładowo, w Giant Lazer przeprowadzamy każdego klienta przez cały proces krok po kroku, pomagając zrozumieć każdy możliwy aspekt i dostosować go do potrzeb użytkownika. Takie przygotowanie gwarantuje Ci łatwe wejście do świata wirtualnej nauki, nawet jeśli wcześniej nie miałeś z nim nic wspólnego.

Oprócz świetnej zabawy poprzez specjalnie stworzoną aplikację, VR może dostarczać także wiedzę i umiejętności z zakresu dziedzin specjalistycznych, takich jak np. cyberbezpieczeństwo.

Sprawdźmy, jak można wykorzystać VR w edukacji na konkretnych przykładach naszych klientów. 

Aplikacja edukacyjna VR dla studentów stomatologii

Studenci stomatologii muszą mierzyć się z wieloma wyzwaniami, przede wszystkim praktycznymi. Na potrzeby usprawnienia procesu edukacji przyszłych specjalistów, razem z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym przygotowaliśmy aplikację VR dla studentów kierunków stomatologicznych. To system interaktywnych doświadczeń ilustrujący zabiegi dentystyczne. przy wykorzystaniu sprzętu HTC Vive.

Zadania przedstawione użytkownikom miały obejmować takie zabiegi jak: przygotowanie ubytku, lakowanie bruzd zębów, leczenie endodontyczne, nacięcie ropnia w żuchwie oraz identyfikacja struktur anatomicznych.

Do każdej z lekcji przygotowaliśmy tryb samouczka, prezentujący przebieg każdego ćwiczenia i umożliwiający uczniom trening przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej. 

Nasi graficy przygotowali także modele 3D imitujące ludzkie ciało, a fantom głowy i szyi pacjenta wykonano w technologii 360 stopni.

Nasza aplikacja rejestrowała postęp danego użytkownika, a punkty były naliczane po wykonaniu każdego zadania. Na koniec aplikacja edukacyjna umożliwiała wygenerowanie raportów o postępach studentów w formacie CSV.

W efekcie uczelnia zyskała kompletny system szkoleniowy dla studentów wraz z technologią, oprogramowaniem, instrukcją obsługi oraz specjalistycznym tutorialem dla wykładowców, którzy będą mogli korzystać z rozwiązania na swoich zajęciach.

Aplikacja VR do nauki języka angielskiego 

Najlepszym sposobem nauki języka obcego jest jak najczęstsze używanie go w komunikacji interpersonalnej. Niestety, wiele szkół skupia się wciąż na metodzie gramatyczno-tłumaczeniowej, prowadząc głównie ćwiczenia z pisania, odmian, słuchania oraz czytania. 

Uniwersytet Rzeszowski zdecydował się na znalezienie nowatorskiego sposobu nauki tego języka dla swoich studentów. Cel tej był prosty – wykorzystać nową, immersyjną technologię do budowania wirtualnej przestrzeni dla efektywnej nauki. To przyczyniło się do powstania nowoczesnej i jedynej w swoim rodzaju aplikacji VR do nauki języka angielskiego.

Aplikacja została podzielona na dwa oddzielne moduły: przestrzeń nauczyciela i panel ucznia. 

Korzystając ze swojego głosu i wirtualnego kontrolera, każdy uczeń mógł z łatwością działać wewnątrz aplikacji, a nauczyciel śledził jednocześnie postęp swoich studentów, pomagając im w trudniejszych zagadnieniach. 

Użytkownicy mogli realizować zadania, zwiedzając trzy poziomy: uczelnię, lotnisko oraz mieszkanie. Na każdym z nich czekały na nich komunikacyjne quizy.

Edukacyjna wycieczka do lasu w wirtualnej rzeczywistości 

Wraz z Instytutem Badawczym Leśnictwa przygotowaliśmy specjalną edukacyjną wycieczkę do lasu w wirtualnej rzeczywistości. Aplikacja ta powstała z okazji 90-lecia istnienia Instytutu, a jej celem było zapoznanie młodzieży ze światem natury poprzez różnorodne interakcje, wykonywane podczas wypełniania 30 wirtualnych zadań.

Młodzi gracze mieli szansę odkryć sekrety Borów Tucholskich, Puszczy Białowieskiej czy Karkonoszy, poznając po drodze łącznie ponad kilkadziesiąt gatunków zwierząt i roślin.

Zadaniem graczy była między innymi obserwacja i dokarmianie wybranych gatunków zwierząt, a dodatkowo projekt zakładał także możliwość wcielania się w stworzenia i oglądanie świata z ich perspektywy.

VR w edukacji – poznaj ofertę Giant Lazer

W Giant Lazer tworzymy aplikacje, które rewolucjonizują branżę szkoleniową na wielu płaszczyznach. Naszą misją jest udoskonalanie sposobu, w jaki się uczymy, pracujemy i rozwijamy swoje umiejętności, dlatego swoją uwagę skupiamy przede wszystkim na oferowaniu produktów VR dla edukacji.

Pomagamy szkołom, uniwersytetom instytucjom nie tylko tworzyć spersonalizowane aplikacje, ale oferujemy także szeroką gamę gotowych produktów, które można bez problemu wykorzystać w nauczaniu zarówno dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. 

Gotowe aplikacje oznaczają niską cenę i szybkie otrzymanie uniwersalnego produktu. Proponujemy aplikacje VR dla edukacji, łączące naukę z zabawą, tak jak robi to np. aplikacja Trash Rage VR poświęcona tematowi recyklingu.